ناباروری بر اساس آمار جهانی، تا حدود ۱۵% از زوجین در جوامع مختلف به نوعی نابارور هستند و نمی توانند بدون گذراندن دوره های درمانی صاحب فرزند شوند و در بیش از یک سوم این آمار ناباروری مردان نقش دارد.ناباروری مردان معمولاً به دلیل تولید اسپرم کم، عملکرد غیر طبیعی اسپرمها یا انسداد مجاری است.بیماری ها، صدمات، بیماری های مزمن، سبک زندگی و عوامل محیطی می توانند در ایجاد ناباروری مردان نقش داشته باشند.
علائم اولیه ناباروری
علامت اصلی ناباروری باردار نشدن است. ممکن است علائم دیگری نداشته باشید یا متوجه آن نشوید.علائم همچنین می تواند به علت ناباروری بستگی داشته باشد. بسیاری از شرایط سلامتی می تواند باردار شدن را سخت کند. گاهی اوقات هیچ علتی پیدا نمی شود.
علائم ناباروری در مردان
اگرچه بیشتر مردان مبتلا به ناباروری متوجه علائم خاصی نمی شوند، علائم مرتبط با ناباروری مردان عبارتند از:
- مشکلات عملکرد جنسی شامل مشکل در انزال یا حجم منی کم، کاهش میل جنسی یا مشکلات نعوظ
- درد ، تورم یا توده در ناحیه بیضه
- عفونتهای تنفسی مکرر
- فقدان یا ضعف شدید بویایی
- رشد غیر طبیعی پستان (ژنیکوماستی)
- کاهش موهای صورت یا بدن یا سایر علائم ناهنجاری کروموزومی یا هورمونی
- تعداد اسپرم کمتر از حد معمول
علل ناباروری مردان
مشکلات مربوط به باروری مردان می تواند ناشی از تعدادی از مسائل بهداشتی و درمانی باشد. برخی از این موارد عبارتند از:
واریکوسل
واریکوسل تورم رگهایی است که بیضه را ترک می کنند. این شایع ترین علت برگشت پذیر نازایی مردان است.
عفونت
برخی از عفونت ها می توانند در تولید اسپرم یا سلامت اسپرم اختلال ایجاد کنند و یا می توانند باعث ایجاد جای زخم شوند که مانع عبور اسپرم شود. این موارد شامل التهاب اپیدیدیمیت (اپیدیدیمیت) یا بیضه ها (ارکیت) و برخی عفونت های مقاربتی از جمله سوزاک یا HIV است.
مشکلات انزال
انزال رتروگراد هنگامی اتفاق می افتد که مایع منی به جای بیرون آمدن نوک آلت تناسلی در هنگام ارگاسم وارد مثانه شود.
آنتی بادی هایی که به اسپرم حمله می کنند
آنتی بادی های ضد اسپرم عوامل سیستم ایمنی هستند که به اشتباه اسپرم ها را به عنوان مهاجمان مضر تشخیص می دهند و سعی در از بین بردن آنها دارند.
انواع تومورها و سرطان
تومورها، سرطان ها و تومورهای غیر خوش خیم می توانند بر روی عملکرد تولید مثلی مردان تأثیر بگذارد. در برخی موارد، جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای معالجه تومورها می تواند روی باروری مردان تأثیر بگذارد.
بیضه های غیرمتعارف
در برخی از مردان، در طول رشد جنینی، یک یا هر دو بیضه به صورت نرمال در کیسه ی بیضه قرار نگرفته اند. کاهش باروری در مردانی که این بیماری را تجربه کرده اند بیشتر است.
عدم تعادل هورمونی
ناباروری می تواند ناشی از اختلالات خود بیضه ها یا ناهنجاری هایی باشد که بر سایر سیستم های هورمونی از جمله غده هیپوتالاموس، هیپوفیز، تیروئید و آدرنال تأثیر می گذارد. تستوسترون پایین (هیپوگنادیسم مردانه) و سایر مشکلات هورمونی می توانند دلایل زمینه ای خود را داشته باشند.
نقص لوله های حامل اسپرم
شبکه لوله ای خاصی اسپرم را حمل می کنند. دلایل مختلفی از جمله صدمه ناخواسته ناشی از جراحی، عفونت های قبلی، تروما یا رشد غیر طبیعی مانند فیبروز کیستیک یا شرایط ارثی مشابه آنها می توانند سبب انسدود این شبکه شوند.
نقص کروموزوم
اختلالات ارثی مانند سندرم کلاینفلتر ،سایر سندرمهای ژنتیکی مرتبط با ناباروری شامل فیبروز کیستیک، سندرم کالمان و سندرم کارتاژنر است.
مشکلات رابطه جنسی
این موارد می تواند شامل مشکل در نگه داشتن یا حفظ نعوظ کافی برای رابطه جنسی (اختلال نعوظ)، انزال زودرس، مقاربت دردناک، ناهنجاری های آناتومیکی از جمله باز شدن مجرای ادرار در زیر آلت (هیپوسپادیاس) یا مشکلات روانی یا رابطه ای باشد که در رابطه جنسی دخالت می کنند.
بیماری سلیاک
یک بیماری گوارشی ناشی از حساسیت به گلوتن، بیماری سلیاک می تواند باعث ناباروری مردان شود. باروری ممکن است بعد از اتخاذ یک رژیم بدون گلوتن بهبود یابد.
داروهای خاص
جایگزینی تستوسترون، مصرف طولانی مدت استروئید آنابولیک، داروهای سرطانی (شیمی درمانی)، داروهای ضد قارچی، برخی داروهای زخم می توانند تولید اسپرم را مختل کرده و باروری مردان را کاهش دهند.
جراحی های قبلی
جراحی های خاص ممکن است از داشتن اسپرم در انزال شما جلوگیری کند، از جمله وازکتومی، ترمیم های فتق اینگوینال، جراحی های اسکروتوم یا بیضه، جراحی های پروستات و جراحی های بزرگ شکمی که از جمله سرطانهای بیضه و رکتال انجام می شود. در بیشتر موارد، عمل جراحی برای معکوس کردن این انسدادها یا بازیابی اسپرم مستقیم از اپیدیدیم و بیضه ها انجام می شود.
دلایل محیطی
قرار گرفتن بیش از حد در معرض بعضی از عوامل محیطی مانند گرما، سموم و مواد شیمیایی می تواند تولید اسپرم یا عملکرد اسپرم را کاهش دهد. سلامتی ، سبک زندگی و دلایل دیگر، استفاده مواد مخدر، مصرف الکل و دخانیات، استرس عاطفی،افسردگی،اضافه وزن و مشاغل خاص از دلایل دیگر ناباروری در مردان می باشد.
تشخیص مشکلات ناباروری در مردان
تشخیص مشکلات ناباروری مردان معمولاً شامل موارد زیر است:
معاینه بدنی عمومی و تاریخچه پزشکی که شامل معاینه دستگاه تناسلی و تهیه اطلاعاتی از شرایط سابقه ژنتیکی،مشکلات بهداشتی مزمن ، بیماری، جراحات یا جراحی هایی است که می تواند روی باروری تأثیر بگذارد. در این زمینه،اطلاعاتی در رابطه با عادت های جنسی و رشد جنسی در دوران بلوغ نیز می تواند بسیار مفید باشد.
- آنالیز مایع منی
- آزمایش هورمون
- آزمایش ادرار
- آزمایش ژنتیکی
- بیوپسی بیضه
- تست های تخصصی عملکرد اسپرم
- سونوگرافی ترانس رکتال
در زنان، تغییر در چرخه قاعدگی و تخمک گذاری ممکن است نشانه بیماری مرتبط با ناباروری باشد. علائم عبارتند از:
- دوره های غیر طبیعی خونریزی شدیدتر یا سبک تر از حد معمول است
- پریودهای نامنظم تعداد روزهای بین هر دوره هر ماه متفاوت است.
- بدون دوره شما هرگز پریود نشده اید، یا پریودها ناگهان متوقف می شوند.
- دوره های دردناک کمر درد، درد لگن و گرفتگی ممکن است رخ دهد.
- گاهی اوقات ناباروری زنان به مشکل هورمونی مربوط می شود. بسیاری از موارد دیگر می تواند با ناباروری در زنان مرتبط باشد و علائم آنها متفاوت است.
علت ناباروری در زنان چیست
دلیل اصلی ناباروری در زنان این است که شما تخمک گذاری نمی کنید، به این معنی که تخمدان شما تخمک آزاد نمی کند. بیماری به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک علت اصلی آن است.سایر مسائل می تواند بر باروری تأثیر بگذارد:
- مشکلات لوله های فالوپ شما، که تخمک ها را از تخمدان به رحم می برند. گاهی اوقات لوله های شما می توانند توسط بافت اسکار ناشی از عفونت یا بیماری به نام اندومتریوز مسدود شوند.
- سیگار کشیدن می تواند منجر به مشکلات باروری در زنان شود.
- اضافه وزن یا کمبود وزن نیز می تواند نقش داشته باشد.
- اگر تخمک در لوله های فالوپ شما راه پیدا کند، بسیاری از چیزها می توانند مانع از کاشت آن در رحم شوند.
- مخاط دهانه رحم می تواند به اسپرم آسیب برساند یا پیشرفت آنها را کند کند.در زنان، با افزایش سن، باروری کاهش مییابد، بهویژه بعد از ۳۵ سالگی. باردار شدن بعد از ۴۵ سالگی نادر است
درمان ناباروری
راه های درمان ناباروری چیست؟در مردان، باروری با موارد زیر درمان می شود:
- جراحی، اگر علت آن واریکوسل (گشاد شدن وریدهای کیسه بیضه) یا انسداد مجرای دفران باشد، لوله هایی که اسپرم را حمل می کنند.
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت در اندام های تناسلی.
- داروها و مشاوره برای درمان مشکلات نعوظ یا انزال.
- اگر مشکل سطح پایین یا زیاد برخی از هورمون ها باشد، درمان های هورمونی انجام می شود.
در زنان، ناباروری با موارد زیر درمان می شود:
- داروهای باروری و هورمون ها برای کمک به زن در تخمک گذاری یا بازیابی سطح هورمون ها
- جراحی برای برداشتن بافتی که مانع باروری می شود (مانند اندومتریوز) یا باز کردن لوله های فالوپ مسدود شده
ناباروری در مردان و زنان را می توان با فناوری کمک باروری یا ART نیز درمان کرد. انواع مختلفی از ART وجود داردIUI,IVF, GIFT, ZIFT
بدون دیدگاه