سیروز کبدی مرحله دیررس زخم یا فیبروز کبد است که در بسیاری از انواع بیماری ها و شرایط کبدی مانند هپاتیت و اعتیاد به الکل مزمن ایجاد می شود.متعاقب آسیب های کبدی، که بر اثر بیماری، مصرف بیش از حد الکل یا دلیل دیگری رخ می دهد،کبد روند ترمیم را پیشرو گرفته و در این فرایند، بافت اسکار (زخم) شکل می گیرد.
با پیشرفت سیروز،بافت اسکار بیشتر و بیشتر می شود و تا جایی پیش می رود که در عملکرد کبد اختلال ایجاد می شود.در موارد سیروز کبدی پیشرفته عملکرد کبد به شدت مختل شده و می تواند کشنده باشد. آسیب های کبدی که به واسطه سیروز ایجاد می شود، به طور کلی برگشت پذیر نبوده ولی اگر این بیماری زود تشخیص داده شود و به درستی درمان گردد، آسیب های کبدی محدود می گردد.
علائم و نشانه های اولیه سیروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع یا از دست دادن اشتها
- احساس ضعف یا خستگی (خستگی)
- احساس بیماری به طور کلی (ناراحتی)
- درد بالای شکم (به خصوص در سمت راست)
- عروق خونی قابل مشاهده که شبیه عنکبوت هستند (آنژیوم عنکبوتی)
- قرمزی کف دست
علائم سیروز کبدی
سیروز کبدی تا زمانی که آسیب کبد گسترده نباشد و در عملکرد آن اختلالی ایجاد ننماید، هیچ علامت یا علائمی که توسط بیمار احساس شود، را بروز نمی کند.ولی با بروز اختلالات کبدی ناشی از پیشرفت این بیماری ممکن است مواردی را مشهود نماید.
خستگی، سهولت خونریزی و کبودی، کاهش اشتها و حالت تهوع، همچنین سیروز کبدی ممکن است کاهش وزن به مقدار قابل توجه و خارش پوست را نیز شامل شود از موارد دیگر سیروز کبدی میتوان به موارد ذیل اشاره کرد.
- تورم در پاها ، پا یا مچ پا
- تغییر رنگ زرد در پوست و چشم (زردی)
- تجمع مایع در شکم (آسیت)
- رگ های خونی عنکبوتی روی پوست
- قرمزی در کف دستها
- بروز اختلالات قائدگی در زنان
- کاهش میل جنسی، بزرگ شدن پستان، و آتروفی بیضه در مردان
- گیجی ، خواب آلودگی
عوامل خطر
- مصرف الکل
- اضافه وزن
- ابتلا به هپاتیت های ویروسی
تشخیص
آزمایشگاه آزمایش خون را برای بررسی علائم نقص کبد، مانند سطح بالای بیلی روبین، و همچنین برای آنزیم های خاصی که ممکن است نشان دهنده سیروز کبدی باشد می تواند وضعیت فعالیت کبد و وجود احتمالی هر نوع اختلالی را نشان دهد. برای ارزیابی عملکرد کلیه، سطح کراتینین خون نیز بررسی می شود.آزمایشات تشخیص سرلوژیک عفونت های هپاتیت ویروسی نیز می تواند اطلاعات مکملی را فراهم آورد که پزشک با بررسی آنها می تواند در رابطه با اقدامات درمانی تصمیم گیری نماید.
درمان سیروز کبدی
درمان سیروز به عامل ایجاد و میزان آسیب کبدی بستگی دارد. هدف از درمان کند کردن پیشرفت بافت اسکار در کبد و پیشگیری یا درمان علائم و عوارض سیروز است. در صورت آسیب شدید کبدی ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان وجود داشته باشد.
در سیروز اولیه، ممکن است با درمان علت زمینه ای، از جمله کاهش وابستگی به الکل و کاهش وزن همچنین استفاده از برخی داروها، آسیب به کبد به حداقل برسد.
درمان وابستگی به الکلافراد مبتلا به سیروز ناشی از مصرف زیاد الکل باید از مصرف الکل اجتناب کنند. زیرا هر مقدار الکل برای کبد سمی است.کاهش وزنافراد مبتلا به سیروز ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی کاهش وزن و کنترل سطح قند خون ممکن است به سلامت آن ها کمک کند. داروهای کنترل هپاتیت داروها ممکن است آسیب بیشتر به سلول های کبدی ناشی از هپاتیت B یا C را از طریق درمان اختصاصی این ویروس ها محدود کنند.داروهایی برای کنترل سایر علل و علائم سیروزداروها ممکن است پیشرفت انواع خاصی از سیروز کبدی را کاهش دهند. به عنوان مثال، تشخیص به موقع برای افراد مبتلا به کلانژیت اولیه صفراوی و استفاده از دارو ممکن است پیشرفت به سیروز را به طور قابل توجهی به تاخیر بیندازد.سایر داروها می توانند علائم خاصی مانند خارش، خستگی و درد را تسکین دهند. مکمل های غذایی ممکن است برای مقابله با سوء تغذیه مرتبط با سیروز تجویز شود. مکمل ها همچنین می توانند به پیشگیری از پوکی استخوان کمک کنند.
آیا سیروز کبدی سرطان است؟
سیروز کبدی و سرطان کبد دو وضعیت متفاوتی هستند که می توانند بر کبد تأثیر بگذارند. سیروز کبدی زمانی است که بافت اسکار جایگزین بافت سالم کبد می شود و در توانایی اندام برای عملکرد صحیح اختلال ایجاد می کند. معمولاً در اثر سوء مصرف مزمن الکل، هپاتیت یا بیماری کبد چرب غیر الکلی ایجاد می شود. از طرفی سرطان کبد از کبد طبیعی شروع می شود و در اثر رشد سلول های بدخیم (سرطانی) در بافت های کبد ایجاد می شود. در حالی که سیروز گاهی اوقات می تواند منجر به سرطان کبد شود، این دو بیماری یکسان نیستند و علائم، علل و گزینه های درمانی متفاوتی دارند.
بدون دیدگاه