هدف از پانل الکترولیت اندازه گیری میزان سدیم، پتاسیم، کلرید و بی کربنات در خون است. اینها همه مواد معدنی هستند که به عنوان الکترولیت شناخته می شوند. اندازه گیری این الکترولیت ها امکان محاسبه آنیون گپ را فراهم می کند.الکترولیت ها به تنظیم عملکرد اعصاب و ماهیچه ها، حفظ تعادل اسیدیته و قلیایی در خون و کنترل محتوای بلاد واتر کمک می کنند.
آزمایشهای سطح الکترولیت را میتوان برای تشخیص و پایش شرایط مختلف سلامت استفاده کرد. آنیون گپ عدم تعادل الکترولیت و اسید-باز را نشان می دهد. از این تست جهت تشخیص و نظارت استفاده می گردد.
تشخیص
فرآیند کشف علت علائم یک فرد است. از آنجایی که الکترولیت ها بر فرآیندهای بدن تأثیر می گذارند، یک پانل الکترولیت می تواند به پزشکان کمک کند تا تعیین کنند که آیا سطوح غیر طبیعی این مواد معدنی به علائم کمک می کند یا خیر.
نظارت
راهی است که پزشک می تواند سلامت بیمار را در طول زمان ردیابی کند. اندازه گیری های مکرر الکترولیت ها می تواند نشان دهد که آیا درمان سطوح غیر طبیعی الکترولیت را برطرف کرده است یا خیر. علاوه بر این، یک پانل الکترولیت می تواند به تشخیص عوارض جانبی داروها کمک کند.
آزمایش چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
پانل الکترولیت سطوح سدیم، پتاسیم، کلرید و بی کربنات خون را اندازه گیری می کند.
سدیم:
سدیم یک الکترولیت با بار مثبت است و نقش حیاتی در تنظیم میزان مایعات در بدن دارد. همچنین فعالیت طبیعی عصب و ماهیچه را تسهیل می کند.
پتاسیم:
پتاسیم دارای بار مثبت است و برای بسیاری از عملکردهای سلول ها، ماهیچه ها و اعصاب مهم است.
کلرید:
کلرید دارای بار منفی است و با سایر الکترولیت ها برای کنترل سطح مایعات و تعادل اسید و باز در بدن کار می کند.
بی کربنات:
بی کربنات یک الکترولیت با بار منفی است. بی کربنات علاوه بر کمک به تنظیم تعادل اسید و باز، دی اکسید کربن (CO2) را در خون منتقل می کند. سطوح بی کربنات ممکن است به عنوان سطوح دی اکسید کربن نیز شناخته شود.
آنیون گپ خود یک آزمایش نیست. در عوض، این یک محاسبه ریاضی بر اساس اندازه گیری الکترولیت است. سطح الکترولیتهای با بار مثبت و منفی را مقایسه میکند که میتواند اطلاعاتی در مورد تعادل اسید-باز بدن ارائه دهد.
چه زمانی باید پانل الکترولیت و آنیون گپ دریافت کنم؟
پزشک تصمیم خواهد گرفت که آیا به پانل الکترولیت و آنیون گپ نیاز دارید یا خیر. در بسیاری از موارد، اگر آزمایشی مانند پانل متابولیک پایه یا پانل متابولیک جامع داشته باشید، این اندازهگیریها شامل میشود.
در صورت داشتن علائم بیماری که می تواند مربوط به عدم تعادل الکترولیت باشد، پزشک ممکن است آزمایش الکترولیت را توصیه کند. نمونه هایی از علائمی که ممکن است باعث آزمایش الکترولیت شوند عبارتند از:
- ضعف یا خستگی
- ضربان قلب نامنظم
- انقباض عضلانی، گرفتگی عضلات یا فلج
- حالت تهوع و/یا استفراغ
اگر قبلاً مبتلا به اختلال الکترولیت تشخیص داده شدهاید، پزشک ممکن است پانل الکترولیت و آنیون گپ را تجویز کند تا ببیند که آیا وضعیت شما بهبود یافته، بدتر شده است یا به همان شکل باقی مانده است.
در برخی موارد، پزشک ممکن است الکترولیت های شما را اندازه گیری کند، حتی اگر علائمی نداشته باشید. این ممکن است به عنوان بخشی از کار خون در طول معاینه منظم سلامت رخ دهد. با این حال، سازمان های پزشکی حرفه ای معمولا آزمایش الکترولیت را در افراد بدون علائم توصیه نمی کنند.
تفسیر نتایج آزمایش
نتایج پانل الکترولیت شما غلظت سدیم، پتاسیم، کلرید و بی کربنات را در خون شما نشان می دهد. مقادیر بر حسب میلی مول در لیتر (mmol/L) یا میلی اکی والان در لیتر (mEq/L) اندازه گیری و گزارش می شوند. اگر آزمایشهای دیگری همزمان انجام شد، ممکن است اندازهگیریهای دیگری را در گزارش آزمایش خود مشاهده کنید.
سطح نرمال الکترولیت ها
گزارش آزمایش معمولاً شامل محدوده مرجع یا نرمال برای هر الکترولیت است. این مقادیر همان چیزی است که آزمایشگاه به عنوان مقادیر مورد انتظار برای یک فرد سالم در نظر می گیرد. محدوده مرجع ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد. به دلیل تفاوت در مقادیر و تفسیر، مهم است که قبل از نتیجه گیری در مورد سطح الکترولیت خود، نتایج خود را با پزشک خود در میان بگذارید.
علت سطوح غیر طبیعی الکترولیت بدن
سطوح غیر طبیعی الکترولیت ها می تواند به دلیل بسیاری از شرایط مختلف سلامتی ایجاد شود. تفسیر نتیجه آزمایش شامل در نظر گرفتن اینکه کدام سطح الکترولیت غیرطبیعی است، بالا یا پایین بودن آنها، علائم و سابقه سلامتی شماست. برخی از مسائل بهداشتی که می توانند بر سطح الکترولیت و آنیون گپ تأثیر بگذارند عبارتند از:
- تغییرات در مصرف مایعات یا از دست دادن مایعات از بدن
- اختلالاتی که بر کلیه ها، کبد، ریه ها، غدد فوق کلیوی یا قلب تأثیر می گذارد
- سوء تغذیه، مشکلات گوارشی یا تغییر در نحوه جذب مواد مغذی
- استفاده از برخی داروها، از جمله داروهایی که می توانند بر سطح مایعات یا تعادل اسید و باز تأثیر بگذارند
برای درک نتایج خاص پانل الکترولیت خود و معنای آن برای سلامتی با پزشک خود صحبت کنید.
آیا به آزمایشات بعدی نیاز دارم؟
پانل الکترولیت می تواند اطلاعات مهمی را تولید کند، اما پیدا کردن یک عدم تعادل الکترولیت همیشه توضیح نمی دهد که چرا این عدم تعادل رخ داده است. سطوح بالا یا پایین ممکن است نیاز به آزمایشهای اضافی برای تعیین علت داشته باشد و ممکن است برای بررسی سطوح الکترولیت در طول زمان به آزمایش مجدد نیاز باشد. پزشک بر اساس سابقه پزشکی و وضعیت شما در مورد موارد مورد نیاز به شما توصیه می کند.
اسیدوز متابولیک در نوزادان
اسیدوز متابولیک نوزادان (NMA) تجمع اسیدهای غیر کربنیک است که از تولید بیش از حد یا دفع ناکافی یون های هیدروژن یا از دست دادن افزایش بی کربنات ناشی می شود.
اسیدوز متابولیک با آنیون گپ بالا
اسیدوز متابولیک ممکن است ایجاد شود اگر اسیدهای زیادی در خون خود داشته باشید که بی کربنات را از بین می برد (اسیدوز متابولیک آنیون گپ بالا)یا اگر در نتیجه بیماری کلیوی یا نارسایی کلیه، مقدار زیادی بی کربنات در خون خود را از دست بدهید(اسیدوز متابولیک آنیون گپ طبیعی).
محاسبه آنیون گپ ادرار
آنیون گپ ادرار با داشتن یون سدیم، پتاسیم ،بی کربنات، کلرید محاسبه می گردد.
اسمولال گپ چیست
به منظور محاسبه اسمولال گپ، آزمایشات سدیم خون، نیتروژن اوره خون (BUN) و گلوکز باید انجام شود تا اسمولالیته مورد انتظار محاسبه شود.
بدون دیدگاه