بیماریMS یا مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری ناتوان کننده مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) است
و در این بیماری سیستم ایمنی بدن به غلاف محافظ (میلین) که فیبرهای عصبی را پوشانده اند،حمله کرده و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه بدن می شود.
تست ام اس
ام اس یک بیماری خودایمنی مزمن و پیشرونده است که روی سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) فرد تاثیر میگذارد.این بیماری به میلین که پوشش محافظ اعصاب است، آسیب رسانده، و باعث از دست دادن نورونها میشود.در نتیجه برای تشخیص آن نیاز به بررسی سلول های عصبی از طریق آزمایش هایی نظیر MRI و … داریم. علاوه بر آن نیاز است که آزمایش های دیگری انجام دهیم تا مطمئن شویم بیماری دیگری وجود نداشته باشد.
سرانجام ، بیماریMS می تواند باعث آسیب دائمی شود.علائم بیماری ام اس بسیار تنوع زیادی داشته و به مکان و میزان آسیب عصبی ایجاد شده بستگی دارد. برخی از افراد مبتلا به بیماری ام اس در اثر شدت بیماری ممکن است توانایی پیاده روی به طور مستقل را از دست بدهندو یا اصلاً نتوانند راه بروند، سایر افراد بسته به نوع ام اس که دارند ممکن است دوره های طولانی بهبودی را بدون هیچ علامت جدیدی تجربه کنند.
درمان ام اس
متاسفانه، تا به حال هیچ درمان کاملی برای بیماری ام اس ابداع نشده است.با این حال، درمان ها می توانند به بهبودی در حملات، اصلاح روند بیماری و مدیریت علائم کمک کنند.علائم مولتیپل اسکلروزیس
علائم مولتیپل اسکلروزیس بسته به موقعیت الیاف عصبی آسیب دیده، متنوع است و از فردی به فرد دیگر و در طول دوره بیماری متفاوت می باشد.ولی به هر حال علائمی که ممکن است مشاهده شود:
- بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که به طور معمول در یک طرف از بدن شما می افتد.
- احساس برق ناشی از شوک الکتریکی که با حرکات خاصی در گردن ایجاد می شود، به خصوص خم شدن گردن به جلو.
- عدم هماهنگی (تعادل)و راه رفتن ناپایدار یا ناتوانی در راه رفتن
- از دست رفتن جزئی یا کامل بینایی، معمولاً در یک چشم در یک زمان، اغلب با درد هنگام حرکت چشم
- دوبینی
- تاری دید
- لکنت زبان
- خستگی
- سرگیجه
- احساس سوزن زدن
- مشکلات عملکرد جنسی ، روده و مثانه
علائم بیماری ام اس در زنان
زنان بیشتر از مردان به ام اس مبتلا می شوند. در واقع، ام اس دو تا سه برابر بیشتر در زنان شایع است. محققان هنوز در حال تلاش برای تعیین دلایل آن هستند، اما هورمون ها ممکن است در این که چرا زنان بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند، نقش داشته باشند. در ادامه به مشکلات قاعدگی، علائم مرتبط با بارداری و یائسگی در رابطه با ام اس اشاره شده است.
مشکلات قاعدگی
زنان مبتلا به ام اس اغلب علائم ام اس را در حوالی زمانی که دچار سندرم پیش از قاعدگی (PMS) می شوند و در طول دوره قاعدگی خود تجربه می کنند. قبل از شروع قاعدگی، هورمون های جنسی (استروژن وپروژسترون) کاهش می یابد، که می تواند علائم PMS و MS را ایجاد کند. این نشان می دهد که هورمون ها نه تنها چرخه قاعدگی شما را تنظیم می کنند، بلکه ممکن است در فعالیت ام اس در بدن نقش داشته باشند.اگر سیکل های نامنظم دارید، ممکن است ام اس علت آن باشد. تحقیقات نشان می دهد که تشخیص ام اس با پریودهاینامنظم در برخی افراد مرتبط است.
علائم مرتبط با بارداری
به نظر نمی رسد که مولتیپل اسکلروزیس شانس باردار شدن و ادامه بارداری را کاهش دهدتحقیقات نشان می دهد که عودهای ام اس در دوران بارداری کاهش یافته و تا سه ماه پس از زایمان به میزان قبل از بارداری افزایش یافته است.اگر مبتلا به ام اس هستید و باردار هستید یا قصد بارداری دارید، با پزشک خود در مورد گزینه های درمانی و مدیریت علائمی که برای شما و جنین بی خطر است صحبت کنید.
یائسگی در اواخر دهه ۴۰ یا ۵۰ سالگی، زنان ممکن است پس از یائسگی علائم بدتر ام اس را تجربه کنند. برخی علائم یائسگی و ام اس مشابه هستند.
علائم بیماری ام اس در مردان
اگرچه ام اس در زنان سه برابر شایع تر است، مردان نیز تحت تأثیر قرار می گیرند. احتمال ابتلای آنها به شکل پیشرونده ام اس بیشتر است و در طول دوره بیماری علائم و پیشرفت ناتوانی متفاوتی دارند.
علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست
علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. این یک بیماری با واسطه ایمنی در نظر گرفته می شود که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می کند. در مورد ام اس، این نقص سیستم ایمنی، ماده چربی را که فیبرهای عصبی مغز و نخاع (میلین) را می پوشاند و از آن محافظت می کند، از بین می برد.میلین را می توان با پوشش عایق روی سیم های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب می بیند و فیبر عصبی در معرض دید قرار می گیرد، ممکن است پیام هایی که در امتداد آن رشته عصبی حرکت می کنند کند یا مسدود شوند.مشخص نیست که چرا ام اس در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مسئول این امر باشد.
عوامل خطر
عوامل خاصی ممکن است خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش دهد:
سن
ام اس می تواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولاً افراد در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیشتر مبتلا می شوند.
جنسیت
زنان بیش از دو یا سه برابر بیشتر از مردان پتانسیل ابتلا به بیماری عودکننده را دارند.
سابقه خانوادگی
اگر یکی از والدین یا خواهران و برادران شما مبتلا به ام اس بوده است، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
عفونت های خاص
انواعی از ویروس ها با بیماری MS مرتبط شناخته شده اند، از جمله ویروس Epstein-Barr ، ویروسی که باعث ایجاد مونونوکلئوز عفونی می شود.
نژاد
افراد سفید پوست، به ویژه افراد اروپای شمالی، بیشترین خطر ابتلا به بیماری ام اس را دارند. مردم تبار آسیایی، آفریقایی یا بومی آمریکا کمترین خطر را دارند.
اقلیم
در کشورهایی که دارای آب و هوای معتدل هستند، از جمله کانادا، شمال ایالات متحده، نیوزیلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار بیشتر است.
ویتامین D
داشتن مقادیر ویتامین D کم و در معرض نور خورشید قرار نگرفتن خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهد.
برخی بیماریهای خود ایمنی
در صورت ابتلا به بیماری تیروئید، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده، احتمال ابتلا به بیماری ام اس کمی بیشتر است.
استعمال دخانیات
استعمال دخانیات هم خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
تشخیص بیماری MS
- آزمایش خون
- Spinal tap (lumbar puncture)
- MRI
تست ام اس در خانه
ام اس می تواند ترسناک باشد، به خصوص زمانی که فرد نگران این باشد که این بیماری چه معنایی برای آینده دارد. با این حال، بسیاری از بیماریهای رایج میتوانند علائمی شبیه اماس ایجاد کنند، بنابراین داشتن تنها یک علامت به معنای ابتلای فرد به این بیماری نیست.یک فرد می تواند با بررسی علائم خود یک خودارزیابی در خانه انجام دهد. اگر چندین نشانه ام اس دارند، باید با پزشک تماس بگیرند.
تست ام اس در منزل
تشخیص خانگی ام اس امکانپذیر نیست، اما میتوان علائم ام اس را مشاهده کرد. پزشکان هم بر اساس علائم و ترکیب آنها با آزمایشهای تخصصی، اماس را تشخیص میدهند.معیارهای تشخیص خانگی ام اس و همینطور تشخیص دقیق آن برای پزشک، مستلزم آن است که فرد علائم ام اس را داشته باشد، و حداقل دو مورد از موارد زیر هم در او پیدا شوند مانند:
علائم بیماری در مایع مغزی نخاعی فرد یا وجود بیش از دو ضایعه در ناحیه ستون فقرات
بعضی از علائم رایج ام اس
- بیحسی، درد
- مشکلات بینایی، مانند تاری دید
- ضعف بدنی شدید
- مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل
- بیاختیاری مثانه و روده
- اختلال غیرقابل توضیح در عملکرد جنسی
- تغییر در خلقوخوی
بسیاری از بیماریها مانند لایم، سرطان، لوپوس اریتماتوز، کمبود ویتامین ب ۱۲ و ایدز علائم مشابهی با ام اس دارند.آزمایشات خون به پزشک در تشخیص علت بروز علائم کمک میکند. برخی از این آزمایشات عبارتاند از:
- CBC
- ESR
- B12
- Ana
- Trepenomal ab
کمبود مس /روی/ویتامین ای میتواند نشان دهنده بیماری ام اس باشد. همچنین تست های تخصصی مغز و اعصاب که به تشخیص پزشک کمک میکند و در آزمایشگاه پاتوبیولوژی عماد قابل انجام هستند.
انواع بیماری ام اس
اغلب اوقات، افراد مبتلا به ام اس در طول زندگی خود دو دوره را تجربه می کنند:
- دوره ای که در آن علائم بیماری دوباره ظاهر می شود.
- دوره ای که در آن علائم بیماری از بین رفته است.
هنگامی که بیماری عود می کند، ممکن است علائم جدیدی از بیماری ظاهر شود یا علائم قبلی ممکن است عود کنند و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهند. این دوره می تواند از چند روز تا چند هفته طول بکشد و سپس وارد فاز فرورفتگی شود.بیش از ۵۰ درصد از کسانی که از این بیماری رنج می برند، شرایطی مشابه موارد فوق را تجربه می کنند، اگرچه میزان آن ممکن است بسته به نوع بیماری متفاوت باشد. شناخت انواع این اختلال عصبی عضلانی در تشخیص قطعی ام اس موثر است.
ام اس عود کننده- فروکش کننده (RRMS)
این نوع ام اس با دوره هایی از التهاب در سیستم عصبی مرکزی همراه است که علائم قدیمی را تشدید می کند یا علائم جدید ظاهر می شود. این دوره ها را دوره عود می نامند و پس از گذراندن آن، علائم ممکن است جزئی یا ثابت باشند.بین دو عود دورههایی از آرامش و بهبودی وجود دارد که میتواند طولانی باشد و چندین ماه طول بکشد.آمارهای مربوط به بررسی صدها هزار نتیجه مثبت آزمایش ام اس نشان داده است که RRMS شایع ترین نوع این بیماری است که حدود ۹۰ درصد از بیماران به این نوع مبتلا هستند.همچنین مطالعات نشان می دهد که با گذشت زمان، بیماری اکثر آنها به نوع پیشرونده ثانویه تبدیل می شود. درمان و تشخیص زودهنگام ام اس در مراحل اولیه می تواند کمک زیادی به مبتلایان به این بیماری کند. در این کار از آزمایش خون نیز برای تشخیص ام اس استفاده می شود.
ام اس فعال اولیه پیشرونده (PPMS)
در این نوع، بیماری علائم اولیه خاصی را نشان نمی دهد، بلکه علائم آن به تدریج و به مرور زمان خود را نشان می دهد. به همین دلیل، تشخیص قطعی ام اس در مراحل اولیه دشوار است.دوره های بهبودی و افسردگی در افراد مبتلا به PPMS کمتر رایج است. لطفاً توجه داشته باشید که یافتن درمانی برای ام اس در مردان و زنان مبتلا به PPMS نیاز به آزمایش ام اس دارد. آزمایش خون برای تشخیص ام اس یکی از اولین گام ها در تشخیص زودهنگام ام اس است.
ام اس ثانویه پیشرونده فعال (SPMS)
این نوع ام اس با پیشرفت منظم و ثابت علائم شروع می شود و عموماً شامل افرادی می شود که دوره عود کننده- فروکش کننده یا RRMS را پشت سر گذاشته اند و اکنون به فاز دوم رسیده اند.البته، افراد مبتلا به SPMS هنوز هم می توانند عود را تجربه کنند، اما این دوره ها نسبت به RRMS شدت کمتری دارند. بیماری اکثر افراد مبتلا به RRMS در طول زمان به SPMS تغییر می کند، اما زمان دقیق و شکل پیشرفت بیماری برای هر فرد متفاوت است SPMS. با تخریب سیستم عصبی، کاهش قدرت حرکتی، تغییرات روانی و اختلال در تفکر و حافظه همراه است. پزشک پس از طی مراحل تشخیص ام اس، درمان ام اس را در مردان و زنان مبتلا به این نوع تعیین می کند.
ام اس شدید یا بدخیم
نوع شدید اسکلروز بدخیم نسبتا نادرتر است و افراد کمی به آن مبتلا هستند. افراد مبتلا به این بیماری به سرعت شروع به ایجاد ضایعات ام اس در مغز و ستون فقرات می کنند و علائم شدید ناتوانی و مرگ را به همراه خواهند داشت. برای درمان ام اس شدید حتما با بهترین پزشک برای تشخیص ام اس مشورت کنید.
علائم اولیه ام اس در زنان
هم زنان و هم مردان به ام اس مبتلا می شوند. با این حال، این بیماری در زنان شایع تر است. در واقع، مطالعات نشان می دهد که زنان سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
علائم خاص برای زنان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خشکی واژن
- اختلال عملکرد جنسی
- آمنوره – عدم وجود پریود
زنانی که مبتلا به ام اس تشخیص داده شده و در حال قاعدگی هستند ممکن است علائم بیشتری، مانند افسردگی، خستگی و ضعف داشته باشند.
تشخیص بیماری MS
· آزمایش خون برای کمک به رد سایر بیماری های دارای علائمی مانند ام اس
· Spinal tap (lumbar puncture) که در آن نمونه کوچکی از مایع مغزی نخاعی برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی از کانال نخاعی شما خارج می شود.
· MRI که می تواند نواحی ام اس (ضایعات) را در مغز، گردن و thoracic spinal cordنشان دهد.
اقدامات پیشگیری از ابتلا به ام اس
- استفاده از مکمل ها برای تامین ویتامین دی
- رژیم غذایی مناسب سرشار از آنتیاکسیدان، فیبر، کلسیم ویتامین ها
- عدم مصرف غذاهای اماده ، چربیهای ترانس و گوشتهای فرآوریشده مثل سوسیس، کالباس و کنسروها
- دوری از دخانیات، سیگار و عدم مصرف مشروبات الکلی
- تحرک و ورزش و تناسب اندام
بسیاری از بیماریهای رایج، ممکن است علائمی شبیه اماس داشته باشند. پس داشتن تنها یک علامت، بهمعنای ابتلای فرد به این بیماری و ایجاد نگرانی شدید نیست.
بدون دیدگاه