آزمایش هپاتیت
هپاتیت چیست؟
هپاتیت یک اصطلاح عمومی است که التهاب کبد را توصیف می کند. هپاتیت می تواند به کبد آسیب برساند، عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار دهد و به مرور زمان منجر به عوارضی مانند سیروز که زخم شدید کبد است و سرطان کبد شود.
هپاتیت می تواند حاد یا مزمن باشد. هپاتیت حاد کوتاه مدت است، در حالی که هپاتیت مزمن حداقل 6 ماه طول می کشد.
انواع مختلفی از هپاتیت با علل عفونی و غیر عفونی وجود دارد. هپاتیت عفونی در اثر عفونت با ویروس، باکتری، قارچ یا انگل ایجاد می شود. شایع ترین نوع هپاتیت عفونی هپاتیت ویروسی است که هپاتیت ناشی از عفونت با یکی از چندین ویروس هپاتیت را توصیف می کند. هپاتیت ویروسی شامل پنج نوع اصلی است:
هپاتیت A
هپاتیت A توسط ویروس هپاتیت A (HAV) ایجاد می شود. این نوع هپاتیت به راحتی از طریق تماس با مدفوع یا خون فرد مبتلا منتقل می شود. این می تواند از طریق آب و غذای آلوده، تماس جنسی یا سوزن های مشترک داخل وریدی رخ دهد. ویروس هپاتیت A باعث عفونت‌های حاد می‌شود که اغلب خفیف هستند و معمولاً بدون درمان ظرف چند هفته برطرف می‌شوند. واکسن های بسیار موثر برای پیشگیری از هپاتیت A در دسترس هستند.
هپاتیت B
هپاتیت B توسط ویروس هپاتیت B (HBV) ایجاد می شود. هپاتیت B می تواند از طریق تماس با خون فرد آلوده یا برخی مایعات دیگر بدن، از جمله انتقال از مادر به نوزاد، منتقل شود. این ویروس می تواند باعث عفونت های حاد یا مزمن شود. واکسیناسیون بسیار موثر هپاتیت B برای جلوگیری از عفونت در دسترس است.
هپاتیت C
هپاتیت C توسط ویروس هپاتیت C (HCV) ایجاد می شود. ویروس هپاتیت C از طریق قرار گرفتن در معرض خون فرد مبتلا به این عفونت، اغلب از طریق استفاده از داروهای تزریقی و در هنگام تولد به مادر مبتلا به عفونت HCV منتقل می شود. این ویروس می تواند باعث عفونت های حاد و مزمن شود. در حال حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت C وجود ندارد. با این حال، قابل درمان است.
هپاتیت D
همچنین به عنوان هپاتیت دلتا شناخته می شود، هپاتیت D توسط ویروس هپاتیت D (HDV) ایجاد می شود. این ویروس از این نظر منحصر به فرد است که فقط افرادی را مبتلا می کند که قبلاً ویروس هپاتیت B را دارند. HDV از طریق خون یا سایر مایعات بدن یک فرد آلوده پخش می شود، که اغلب از سوزن های مشترک و رابطه جنسی محافظت نشده با فردی که این عفونت را دارد، پخش می شود. هپاتیت D می تواند حاد یا مزمن باشد. واکسن هپاتیت B می تواند از ابتلا به هپاتیت D جلوگیری کند زیرا فقط افراد آلوده به هپاتیت B می توانند به HDV مبتلا شوند.
هپاتیت E
هپاتیت E توسط ویروس هپاتیت E (HEV) ایجاد می شود. هپاتیت E از طریق خوردن مقادیر کمی از ویروس، اغلب از طریق نوشیدن آب آلوده و از حیوانات به افراد هنگام مصرف غذاهای نپخته مانند گوشت خوک یا شکار وحشی منتقل می شود. HEV باعث عفونت حاد می شود که نیازی به درمان ندارد.
به طور معمول، هپاتیت می تواند توسط انواع دیگر عفونت ها، از جمله عفونت های ناشی از سیتومگالوویروس، ویروس اپشتین بار و ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد شود.
شرایط زیادی وجود دارد که می تواند باعث هپاتیت غیر عفونی شود، از جمله:
هپاتیت الکلی
هپاتیت الکلی در اثر مصرف طولانی مدت و زیاد الکل ایجاد می شود. اکثر بیمارانی که هپاتیت الکلی تشخیص داده می شود، سابقه مصرف زیاد الکل برای دو یا چند دهه دارند.
هپاتیت سمی
کبد بسیاری از مواد را برای استفاده و/یا از بین بردن بدن تجزیه می کند. داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل‌های گیاهی که در دوزهای بالاتر از توصیه‌شده مصرف می‌شوند، می‌توانند باعث هپاتیت شوند، در حالی که سایر داروها حتی زمانی که در دوزهای کم مصرف شوند، می‌توانند به کبد آسیب برسانند. داروهایی که ممکن است در صورت استفاده نادرست باعث هپاتیت سمی شوند عبارتند از استروئیدهای آنابولیک، قرص های ضد بارداری، استاتین ها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و داروهای حاوی استامینوفن.
هپاتیت خود ایمنی
هپاتیت خود ایمنی شکل مزمن هپاتیت است که در آن سیستم ایمنی فرد به اشتباه به سلول های سالم کبد حمله می کند. علت این شکل از هپاتیت به طور کامل شناخته نشده است، اما محققان بر این باورند که ژنتیک و محیط اطراف فرد احتمالاً نقش دارند. به ندرت، عفونت هپاتیت A می تواند باعث ایجاد هپاتیت خود ایمنی شود.
نقش آزمایشات هپاتیت
هدف از خدمات آزمایشگاهی هپاتیت غربالگری و تشخیص هپاتیت، ارزیابی کبد و تعیین علت اصلی هپاتیت است:
غربالگری عفونت هپاتیت ویروسی: غربالگری شامل آزمایش برای بررسی بیماری ها قبل از بروز علائم در فرد می شود. آزمایش‌های هپاتیت معمولاً برای غربالگری دو نوع هپاتیت ویروسی، هپاتیت B و هپاتیت C، در جمعیت‌های خاصی استفاده می‌شود.
تشخیص علت زمینه ای هپاتیت: آزمایش هپاتیت اغلب برای تعیین علت زمینه ای التهاب در کبد یا آسیب کبدی استفاده می شود. آزمایش می تواند تشخیص دهد که آیا یک فرد دارای عفونت هپاتیت ویروسی است، آیا هپاتیت حاد است یا مزمن، و اینکه آیا آنها مسری هستند و می توانند هپاتیت ویروسی را به دیگران منتقل کنند.
ارزیابی ایمنی در برابر هپاتیت ویروسی: پس از بهبودی بیمار از انواع خاصی از هپاتیت ویروسی، از جمله هپاتیت A و هپاتیت B، بدن او آنتی‌بادی‌های محافظ تولید می‌کند و نسبت به عفونت‌های آینده مصون می‌شود. آزمایش هپاتیت می تواند به پزشکان کمک کند تا بفهمند که آیا بیمار بر اساس عفونت قبلی یا واکسیناسیون موفق، ایمنی ایجاد کرده است یا خیر.
راهنمای درمان برای هپاتیت: آزمایش هپاتیت ممکن است برای کمک به تعیین مناسب ترین درمان برای هپاتیت تجویز شود. آزمایش همچنین می تواند به تشخیص عوارض هپاتیت و ارزیابی پاسخ بیمار به درمان کمک کند.
چه کسی باید آزمایش بدهد؟
آزمایش‌های غربالگری هپاتیت B و C سعی می‌کنند این عفونت‌ها را زودتر، قبل از بروز علائم و زمانی که درمان آسان‌تر هستند، پیدا کنند. غربالگری هپاتیت ویروسی به کاهش آسیب به کبد کمک می کند و از انتقال آگاهانه هپاتیت به دیگران جلوگیری می کند. پزشک بیمار می تواند به تعیین نیاز به آزمایش های غربالگری کمک کند، زیرا توصیه ها بر اساس سن، جنس، سابقه خانوادگی و سایر عوامل خطر بیمار متفاوت است. توصیه های غربالگری عبارتند از:
غربالگری هپاتیت B
غربالگری هپاتیت B برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به HBV هستند توصیه می شود. گروه هایی که ممکن است از غربالگری بهره مند شوند شامل افراد باردار، افرادی که در مناطقی از جهان که هپاتیت B در آن شایع تر است، متولد شده اند، افرادی که واکسن هپاتیت B را در دوران نوزادی دریافت نکرده اند، افراد HIV مثبت، مصرف کنندگان داروهای تزریقی و افراد می باشند. در معرض خطر عفونت HBV به دلیل اعمال جنسی خاص.
غربالگری هپاتیت C
همه بزرگسالان بالای 18 سال باید حداقل یک بار برای هپاتیت C غربالگری شوند، به جز در مناطقی که شیوع HCV بسیار پایین است. غربالگری نیز در طول هر بارداری و به صورت دوره ای برای بیمارانی که عوامل خطر عفونت HCV را دارند توصیه می شود. عوامل خطر ابتلا به HCV عبارتند از: مصرف فعلی یا گذشته مواد مخدر تزریقی، انتقال خون یا پیوند اعضا قبل از ژوئیه 1992، دیالیز کلیه، تماس با سوزن در محل کار، کار یا زندگی در زندان، تولد از مادر مبتلا به هپاتیت C. ابتلا به عفونت HIV و انجام برخی اعمال جنسی.
آزمایش هپاتیت همچنین ممکن است برای بیمارانی که علائم آسیب کبدی یا تست های عملکرد غیر طبیعی کبد دارند توصیه شود. بسیاری از بیماران علائم کمی از هپاتیت حاد را تجربه می کنند یا اصلاً هیچ علائمی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- زرد شدن پوست و چشم که به آن یرقان می گویند
- تب
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- ادرار تیره رنگ
- مدفوع کم رنگ
- تهوع و استفراغ
علائم هپاتیت مزمن
علائم هپاتیت مزمن و غیر عفونی می تواند دامنه وسیعی داشته باشد و تقریباً هر سیستم بدن را درگیر کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس ناراحتی و ناخوشی
- کاهش وزن
- خستگی
- تب با درجه پایین
- ناراحتی در قسمت فوقانی شکم
- آکنه
- عدم قاعدگی
گرفتن نتایج آزمایش
آزمایش های زیادی برای غربالگری، تشخیص و ارزیابی هپاتیت استفاده می شود. آزمایش های متعدد اغلب برای درک وضعیت بیمار ضروری است.
مدت زمانی که طول می کشد تا نتایج آزمایش را دریافت کنید بستگی به آزمایش (های) انجام شده و اینکه آیا نمونه های آزمایش باید برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه تخصصی فرستاده شوند یا خیر. اگرچه برخی از نتایج آزمایش ممکن است نسبتاً سریع در دسترس باشند، آزمایش‌های دیگر ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد.
نتایج آزمایشات هپاتیت ممکن است در طی یک قرار ملاقات پیگیری، تماس تلفنی یا از طریق نمودار پزشکی آنلاین با بیمار به اشتراک گذاشته شود. بیمارانی که سؤالاتی در مورد اینکه چه زمانی باید منتظر نتایج آزمایش باشند یا اینکه نتایج برای سلامتی آنها چیست، باید برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنند.
انواع آزمایشات هپاتیت
آزمایش هپاتیت اغلب با آزمایش های اولیه برای ارزیابی کبد و تشخیص شواهد هپاتیت آغاز می شود. بسته به علائم بیمار، سابقه پزشکی و نتایج معاینه فیزیکی، پزشک بیمار ممکن است آزمایش‌های فردی یا پانل‌های آزمایشی گسترده مانند پانل متابولیک جامع و پانل کبدی را تجویز کند. این آزمایش‌ها ممکن است برای ارزیابی کبد، شناسایی شواهد هپاتیت و شروع به محدود کردن علت زمینه‌ای وضعیت بیمار استفاده شوند.
آزمایش‌هایی که برای تشخیص، ارزیابی و راهنمایی درمان هپاتیت ویروسی استفاده می‌شوند، ممکن است به‌صورت جداگانه انجام شوند، زمانی که فرد در معرض نوع خاصی از هپاتیت ویروسی قرار گرفته یا مشکوک باشد. در بیماران بدون مواجهه شناخته شده یا مورد انتظار، آزمایشات ممکن است با هم به عنوان بخشی از پانل هپاتیت حاد ویروسی انجام شود. پانل هپاتیت ویروسی حاد شواهدی از سه نوع شایع هپاتیت در ایالات متحده را شناسایی می کند: هپاتیت A، B و C.
آزمایش هپاتیت ویروسی آنتی بادی ها، آنتی ژن ها یا مواد ژنتیکی ویروس هپاتیت را شناسایی می کند. آنتی ژن ها موادی از ویروس هستند که پاسخ ایمنی ایجاد می کنند، در حالی که آنتی بادی ها توسط سیستم ایمنی بدن پس از عفونت تولید می شوند. آزمایشات مربوط به هپاتیت ویروسی عبارتند از:
آزمایشات مربوط به هپاتیت ویروسی
| آنچه را اندازه گیری می کند | نمونه آزمایش | نام تست |
| آنتی بادی های HAV | خون | آزمایش هپاتیت A |
| آنتی بادی ها، آنتی ژن ها و مواد ژنتیکی HBV | خون | آزمایش هپاتیت B |
| آنتی بادی ها و مواد ژنتیکی HCV | خون | آزمایش هپاتیت C |
| آنتی بادی ها و مواد ژنتیکی HDV | خون | آزمایش هپاتیت D |
| آنتی بادی ها و مواد ژنتیکی HEV | خون | آزمایش هپاتیت E |
اگر به علت غیر عفونی هپاتیت مشکوک باشید، پزشک ممکن است آزمایش های دیگری را توصیه کند. آزمایشات مربوط به هپاتیت غیر عفونی عبارتند از:
آزمایشات مربوط به هپاتیت غیر عفونی
| آنچه را اندازه گیری می کند | نمونه آزمایش | نام تست |
| آنتی بادی ها در چندین اختلال خود ایمنی وجود دارند | خون | آنتی بادی ضد هسته ای (ANA) |
| آنتی بادی های موجود در هپاتیت خود ایمنی | خون | آنتی بادی ماهیچه صاف (SMA) |
| آنتی بادی های موجود در هپاتیت خود ایمنی | خون | آنتی بادی ضد LKM-1 |
| آنتی بادی های موجود در کلانژیت صفراوی اولیه، نوعی بیماری کبدی | خون | آنتی بادی آنتیمیتوکندریال (AMA) |
آزمایش‌های اضافی درگیر در تشخیص هپاتیت و ارزیابی آسیب کبدی شامل بیوپسی کبد و آزمایش‌های تصویربرداری است. بیوپسی کبد شامل استفاده از سوزن برای برداشتن مقدار کمی از بافت کبد برای بررسی زیر میکروسکوپ برای شواهد آسیب یا بیماری کبد است. تست های تصویربرداری که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند شامل سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی یا اشعه ایکس اس
انجام آزمایش هپاتیت
آزمایش هپاتیت معمولاً توسط پزشک به منظور غربالگری بیماران از نظر هپاتیت، ارزیابی آسیب کبدی یا زمانی که علائم یا علائمی مطابق با هپاتیت وجود دارد، تجویز می‌کند. بسیاری از آزمایشات هپاتیت نیاز به نمونه خون دارند که می توان آن را در مطب پزشک یا سایر محیط های پزشکی گرفت.
بدون دیدگاه