پانل متابولیک پایه معمولاً شامل هشت اندازه گیری جداگانه است و می تواند اطلاعات مربوطه را در بسیاری از موقعیت ها ارائه دهد. بسته به زمینه، BMP می تواند برای غربالگری پزشکی، تشخیص یا نظارت بر درمان استفاده شود.
راه های تشخیص پانل متابولیک پایه
راه های تشخیص به شرح زیر می باشد:
غربالگری
روشی برای یافتن مشکلات سلامتی قبل از بروز علائم است. پزشک ممکن است BMP را به عنوان یک آزمایش غربالگری در طی معاینات منظم برای تشخیص نگرانیهای احتمالی زمینهای سلامتی تجویز کند.
تشخیص
فرآیند یافتن علت پس از آشکار شدن علائم یک مشکل سلامتی است BMP. جزئیاتی را در مورد جنبه های مختلف عملکرد خوب بدن ارائه می دهد که آن را در فرآیند تشخیص برای طیف گسترده ای از علائم و شرایط پزشکی مفید می کند.
نظارت
شامل آزمایش های بعدی است که بررسی می کند وضعیت شما در طول زمان یا در پاسخ به درمان چگونه تغییر می کند.
تست پانل متابولیک پایه چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
معمولاً هشت اندازه گیری مجزا در پانل متابولیک پایه گنجانده شده است:
گلوکز
نوعی قند است که به عنوان انرژی برای بدن و مغز عمل می کند. نام دیگر آن قند خون است. سطوح بالای گلوکز می تواند نشان دهنده مشکلات متابولیک مانند دیابت باشد.
کلسیم
یک ماده معدنی است که برای سلامت استخوان ها و ماهیچه ها ضروری است. همچنین برای سیستم قلبی عروقی و عصبی حیاتی است. بنابراین، بدن به دقت سطح کلسیم خون شما را تنظیم می کند. بیشتر کلسیم از غذاها و نوشیدنی هایی که مصرف می کنید به دست می آید. سپس توسط روده شما جذب شده و در استخوان های شما ذخیره می شود.
سدیم
یکی از چندین الکترولیت در بدن است. الکترولیت ها مواد معدنی هستند که در حفظ سطح مناسب مایعات، عملکرد ماهیچه ها و اعصاب و تعادل اسید و باز نقش اساسی دارند. کلیه ها به کنترل سطح سدیم کمک می کنند و بیشتر سدیم دریافتی از رژیم غذایی شما تامین می شود.
پتاسیم
یک الکترولیت است که از طریق رژیم غذایی به دست می آید. در سراسر بدن وجود دارد و برای فرآیندهای مختلف بدن ضروری است.
بی کربنات
یک الکترولیت است که به اندازه گیری سطح دی اکسید کربن (CO2) در خون کمک می کند. آزمایش بی کربنات به شناسایی یا نظارت بر عدم تعادل الکترولیت یا عدم تعادل اسید و باز (pH) کمک می کند.
کلرید
یک الکترولیت است که با پتاسیم، سدیم و بی کربنات کار می کند تا وضعیت آب، الکترولیت و اسید-باز مناسب را در بدن تسهیل کند.
نیتروژن اوره خون(BUN)
اندازهگیری میزان نیتروژن اوره، محصول تجزیه پروتئین، در خون است و برای ارزیابی سلامت کلیههای شما آزمایش میشود.
کراتینین
ماده زائدی است که در اثر فعالیت طبیعی ماهیچه ها تولید می شود و برای ارزیابی سلامت کلیه های شما آزمایش می شود.
چه زمانی باید پانل متابولیک پایه انجام شود؟
شرایط بسیاری وجود دارد که در آن پنل متابولیک پایه ممکن است سفارش داده شود. هنگامی که پزشک مشکوک است که شما ممکن است مشکلی در کلیه ها، تعادل الکترولیت ها یا تعادل اسید-باز داشته باشید، می تواند برای تشخیص استفاده شود. از آنجایی که شامل هشت اندازه گیری مختلف می شود، پانل متابولیک پایه می تواند در صورت داشتن علائم عمومی مانند خستگی، گیجی، استفراغ طولانی مدت یا مشکلات تنفسی مفید باشد. اگر در اتاق اورژانس بستری شوید، ممکن است دستور BMP برای بررسی ناهنجاری های خون شما داده شود.اگر آزمایش قبلی غیرطبیعی داشته اید و پزشک شما می خواهد ببیند که آیا سطوح شما در طول زمان تغییر کرده است یا خیر، می توان از BMP برای نظارت استفاده کرد. همچنین میتوان از BMP برای بررسی اینکه آیا سطح شما پس از درمان برای مشکلات سلامتی مختلف تغییر کرده است یا خیر، استفاده کرد.
نحوه آزمایش
پانل متابولیک پایه معمولاً پس از سفارش توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی انجام می شود. این آزمایش بر روی نمونه خونی انجام می شود که با کشیدن یک ویال خون از ورید بازوی شما به دست می آید.
انجام تست پانل متابولیک پایه
پانل متابولیک پایه آزمایشی است که بر روی یک نمونه خون انجام می شود. این نمونه معمولاً در مطب پزشک، بیمارستان یا آزمایشگاه گرفته می شود و خون از ورید بازوی شما گرفته می شود.
قبل از آزمایش
معمولاً به شما گفته می شود که حداقل هشت ساعت یا یک شب قبل از گرفتن خون برای پانل متابولیک اولیه ناشتا باشید. ناشتا بودن برای این آزمایش به معنای نخوردن و ننوشیدن مایعات غیر از آب است.شما معمولاً نیازی به قطع مصرف دارو قبل از انجام آزمایش ندارید، اما باید داروها و مکمل های فعلی خود را قبل از زمان با پزشک خود بررسی کنید.حتماً دستورالعملهای خاصی را که توسط مطب پزشک برای ناشتایی یا آمادهسازی برای خونگیری برای پانل متابولیک پایه داده شده است، دنبال کنید.
پانل متابولیک جامع (CMP)
پانل متابولیک جامع (CMP) شامل تمام هشت اندازه گیری در پانل متابولیک پایه است و شش مورد دیگر را اضافه می کند. به این ترتیب، CMP پانل گستردهتری است و اندازهگیریهای اضافی آن اجزای کلیدی پانل کبد است، آزمایشی برای ارزیابی عملکرد کبد.
جدول زیر مقایسه ای از اجزای معمول پانل های متابولیک پایه و جامع را ارائه می دهد:
پانل متابولیک جامع | پانل متابولیک پایه | اندازه گیری |
+ | + | گلوکز |
+ | + | کلسیم |
+ | + | سدیم |
+ | + | پتاسیم |
+ | + | بی کربنات |
+ | + | کلراید |
+ | + | نیتروژن اوره خون (BUN) |
+ | + | کراتین |
+ |
| آلبومین |
+ |
| توتال پروتئین |
+ |
| آلکالین فسفاتاز (ALP) |
+ |
| آلانین آمینوترانسفراز (ALT) |
+ |
| آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) |
+ |
| بیلی روبین |
آزمایش متابولیک کودکان چیست
تست های غربالگری بر اساس محل زندگی ممکن است متفاوت باشد. آزمایشهای ارائهشده میتوانند با بهبود پیشرفتهای فناوری و درمانها تغییر کنند. تعدادی آزمایش جهت بررسی مشکلات متابولیک انجام می شود.
اختلالات متابولیک در غربالگری نوزادان عبارتند از:
- فنیل کتونوری (PKU)
- متیل مالونیک اسیدمی
- بیماری ادرار شربت افرا (MSUD)
- تیروزینمی
- سیترولینما
- کمبود آسیل کوآ دهیدروژناز با زنجیره متوسط (MCAD).
نوزادان از لحاظ مشکلات هورمونی، هموگلوبین و سایر مشکلات هم بررسی می شوند.
بدون دیدگاه