هورمون آنتی دیورتیک (ADH) که آرژنین وازوپرسین (AVP) نیز نامیده می شود، هورمونی است که با کنترل میزان آبی که کلیه ها در حال فیلتر کردن مواد زائد از خون هستند، به تنظیم تعادل آب در بدن کمک می کند. این آزمایش میزان ADH را در خون اندازه گیری می نماید.
هورمون ADH (ضد ادراری) از کجا و چه زمانی ترشح میشود
ADHتوسط هیپوتالاموس در مغز تولید شده و در غده هیپوفیز خلفی در پایه مغز ذخیره می شود ADH. معمولاً توسط هیپوفیز در پاسخ به حسگرهایی که افزایش اسمولالیته خون (تعداد ذرات محلول در خون) یا کاهش حجم خون را تشخیص می دهند، آزاد می شود.
اثر هورمون ضد ادراری بر کلیه چیست
کلیه ها با حفظ آب و تولید ادرار غلیظ تر به ADH پاسخ می دهند. آب باقی مانده خون را رقیق می کند، اسمولالیته آن را کاهش می دهد و حجم و فشار خون را افزایش می دهد. اگر این برای بازگرداندن تعادل آب کافی نباشد، تشنگی نیز تحریک می شود تا فرد مبتلا آب بیشتری بنوشد.انواع اختلالات، شرایط و داروها وجود دارد که می تواند بر میزان ADH آزاد شده یا پاسخ کلیه ها به آن تأثیر بگذارد. کمبود و سطح بیش از حد ADH می تواند علائم و عوارضی ایجاد کند که در موارد نادر ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.
افزایش و کاهش هورمون ADH
اگر ADH خیلی کم باشد یا کلیه ها به ADH پاسخ ندهند، آب زیادی از طریق کلیه ها از دست می رود، ادرار تولید شده رقیق تر می شود و خون غلیظ تر می شود. این می تواند باعث تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار، کم آبی بدن و – اگر آب کافی برای جایگزینی از دست رفته ننوشید – سدیم خون بالا شود. اگر ADH بیش از حد باشد، آب حفظ می شود، حجم خون افزایش می یابد و فرد ممکن است حالت تهوع، سردرد، بی حالی، و سدیم خون پایین را تجربه کند.
تست ADH به طور گسترده برای تشخیص این شرایط استفاده نمی شود. اغلب، تشخیص بر اساس تاریخچه پزشکی و سایر آزمایش‌های آزمایشگاهی مانند اسمولالیته ادرار و خون و الکترولیت‌ها انجام میشود.
کمبود و مقدار بیش از حد ADH
کمبود ADH که دیابت بی مزه نیز نامیده می شود، به دلیل کمبود ADH یا ناتوانی کلیه در پاسخ به ADH ایجاد می شود که به دو صورت دیابت بی مزه مرکزی و نفروژنیک وجود دارد.
دیابت بی مزه مرکزی
دیابت بی مزه مرکزی با کمبود تولید ADH توسط هیپوتالاموس یا آزاد شدن از هیپوفیز همراه است و ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نقص ژنتیکی ارثی، ضربه به سر، تومور مغزی، یا به دلیل عفونتی باشد که باعث انسفالیت یا مننژیت می شود.
دیابت بی مزه نفروژنیک
دیابت بی مزه نفروژنیک از کلیه منشا می گیرد و با عدم پاسخ به ADH همراه است و باعث ناتوانی در تمرکز ادرار می شود. ممکن است ارثی یا ناشی از انواع بیماری های کلیوی باشد. هر دو نوع دیابت بی مزه منجر به دفع حجم زیادی از ادرار رقیق شده توسط کلیه ها می شود.
ADH بیش از حد در “سندرم هورمون ضد ادراری نامناسب” (SIADH) زمانی که ADH در مقادیر تنظیم نشده آزاد می شود،دیده می شود SIADH.
به دلیل تولید نامناسب بیش از حد ADH ایجاد می شود که منجر به احتباس آب، کاهش سدیم خون و کاهش اسمولالیته خون می شود.افزایش تولید به دلیل پاسخ طبیعی به اسمولالیته خون بالا یا حجم کم خون نیست SIADH. ممکن است به دلیل تعداد زیادی از بیماری ها و شرایطی باشد که یا تولید و انتشار بیش از حد ADH را تحریک می کند یا از سرکوب آن جلوگیری می کند.
SIADH ممکن است با سرطان هایی که مستقل از هیپوتالاموس و غدد هیپوفیز تولید ADH یا مواد شبه ADH می کنند نیز دیده شود. صرف نظر از علت یا منبع، ADH بیش از حد باعث کاهش سدیم خون و اسمولالیته می شود زیرا آب حفظ می شود و حجم خون افزایش می یابد.
نتیجه این تست چه چیزی را نشان می دهد؟
نتایج آزمایش ADH به تنهایی تشخیص بیماری خاصی نیست. نتایج معمولاً همراه با سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و نتایج سایر آزمایش‌ها ارزیابی می‌شوند. سطوح پایین یا زیاد ADH ممکن است موقت یا پایدار، حاد یا مزمن باشد و ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه‌ای، عفونت، یک بیماری ارثی، یا به دلیل جراحی یا ضربه مغزی باشد
هورمون ضد ادراری و فشار خون
ADH به طور مداوم میزان آب در خون شما را تنظیم و متعادل می کند. غلظت بیشتر آب باعث افزایش حجم و فشار خون شما می شود. حسگرهای اسمزی و بارورسپتورها با ADH برای حفظ متابولیسم آب کار می کنند.حسگرهای اسمزی در هیپوتالاموس به غلظت ذرات در خون شما واکنش نشان می دهند. این ذرات شامل مولکول های سدیم، پتاسیم، کلرید و دی اکسید کربن هستند. هنگامی که غلظت ذرات متعادل نیست یا فشار خون خیلی پایین است، این حسگرها و گیرنده‌های فشار به کلیه‌های شما می‌گویند که آب را ذخیره یا آزاد کنند تا محدوده سالمی از این مواد را حفظ کنند. آنها همچنین حس تشنگی بدن شما را تنظیم می کنند.
دیابت بی مزه چه تفاوتی با دیابت دارد؟
دیابت شیرین که معمولاً به آن دیابت گفته می شود، یا با کاهش تولید انسولین یا مقاومت به انسولین مرتبط است و باعث افزایش گلوکز خون می شود. دیابت بی مزه ارتباطی با انسولین یا گلوکز ندارد. یونانیان باستان در نامگذاری این بیماری ها فکر می کردند که هر دو وضعیت مشابه هستند زیرا تشنگی و تکرر ادرار در افراد مبتلا به آنها افزایش یافته است. آنها از این جهت متفاوت بودند که در یکی ادرار شیرین (دیابت شیرین) و در دیگری بی مزه بود (دیابت بی مزه).
آیا دیابت بی مزه قابل درمان است؟
بله، یک شکل مصنوعی از ADH را می توان به عنوان جایگزینی برای افراد مبتلا به دیابت بی مزه مرکزی تجویز کرد. افراد مبتلا به دیابت بی مزه نفروژنیک به نوشیدن مقادیر کافی آب برای جایگزینی آنچه در ادرار از دست می رود تشویق می شوند و باید با پزشک خود در مورد تغییرات احتمالی در رژیم غذایی خود صحبت کنند.
بدون دیدگاه